Ớt là một trong những loại rau quả được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực của nhiều quốc gia trên thế giới. Vị cay của ớt đã trở thành một đặc điểm đặc trưng của nhiều món ăn, nhưng bạn có biết vì sao ớt lại có vị cay? Điều đó liên quan đến hóa học và chất Capsacin, và chúng ta sẽ tìm hiểu thêm trong bài viết này.
Capsacin là gì?
Capsacin là một chất oxy hóa có trong ớt. Nó được tìm thấy chủ yếu trong các giống ớt Cayenne, Jalapeno, và Habanero. Nó cũng được sử dụng như một chất ức chế nang lượng sinh học trong một số loại thuốc giảm đau.
Tác dụng của Capsacin
Capsacin có tác dụng kích thích các thụ cảm thần kích ứng trong miệng và làm cho cơ thể cảm thấy vị cay. Khi ăn ớt, các thụ cảm thần kích ứng trong miệng của chúng ta sẽ nhận được tín hiệu và phản hồi bằng cách giải phóng chất histamin, làm tăng lượng máu đến vùng da được kích thích, từ đó gây ra cảm giác nóng rát, cay mạnh.
Capsacin cũng có tác dụng ngăn ngừa việc thức ăn bị hỏng bằng cách giết chết vi khuẩn trong thực phẩm. Chính vì vậy, nó đã được sử dụng để làm gia vị và chất bảo quản trong thực phẩm trong hàng trăm năm.
Capsacin hoạt động bằng cách tương tác với một loại protein gọi là TRPV1, tên đầy đủ là “receptor vanilloid phân tử 1 định hướng dưới trường điện”. TRPV1 được tìm thấy trong các thụ cảm thần cảm giác đau và nó giúp chúng ta phản ứng với nhiệt độ cao, cảm giác nóng rát và các kích thích khác. Khi Capsacin tương tác với TRPV1, nó làm cho các kênh ion trong tế bào mở rộng, làm cho cơ thể cảm thấy nóng rát, cay mạnh.
Khi ăn ớt, người ta thường cảm thấy một cảm giác cay nồng trên lưỡi và trong miệng. Đây là do chất capsaicin, một chất oxy hóa đặc biệt được tìm thấy trong ớt và một số loại gia vị khác.
Capsaicin được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1816 bởi nhà khoa học người Đức Christian Friedrich Bucholz, người đã tách ra nó từ hạt của loại ớt Capsicum annuum. Tuy nhiên, chỉ đến năm 1878, nhà khoa học người Mỹ John Clough Thresh đã mô tả chính xác cảm giác cay do capsaicin gây ra.
Công thức của Capsaicin?
Capsaicin có công thức phân tử là C18H27NO3 và là một alkaloid (hợp chất có tính kiềm) có mạch vòng heterocyclic (mạch vòng chứa một hoặc nhiều nguyên tử khác với cacbon). Nó được tìm thấy trong các loài ớt khác nhau, bao gồm cả loại ớt đỏ, ớt xanh, ớt cay, ớt mật, và ớt đen. Capsaicin được sản xuất bởi các tuyến mồ hôi trên da của ớt và được tích lũy trong cuống và hạt của ớt.
Cảm giác cay khi ăn ớt là do capsaicin kích thích các thụ cảm cay (receptor) trên đầu lưỡi và trong miệng. Các thụ cảm cay là các protein trên bề mặt các tế bào thần kinh, có chức năng phát hiện cảm giác nóng, lạnh, đau, và cay. Khi capsaicin tiếp xúc với các thụ cảm cay, nó gây ra một phản ứng dị ứng, kích thích các thụ cảm cay phát tín hiệu đến não, gửi cho não thông điệp rằng có một cảm giác cay.
Cảm giác cay có thể làm cho một số người cảm thấy khó chịu và đau đớn. Tuy nhiên, nó cũng có một số lợi ích cho sức khỏe. Nghiên cứu đã cho thấy rằng capsaicin có thể giúp giảm đau và viêm, cải thiện chức năng tim mạch, tăng cường miễn dịch, và thậm chí ngăn ngừa ung thư.
Vì vậy, khi ăn ớt, một số người có thể cảm thấy đau rát hoặc khó chịu trong miệng và dạ dày, tuy nhiên cũng có những người lại thích cảm giác cay đó và coi đó như một phần của trải nghiệm ẩm thực. Ngoài ra, việc sử dụng ớt trong thực phẩm cũng có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe, chẳng hạn như giảm đau và viêm, tăng cường miễn dịch và giảm nguy cơ bị ung thư.
Trên thị trường hiện nay, có nhiều loại sản phẩm chứa Capsaicin và Capsaicinoid được bày bán dưới dạng thực phẩm bổ sung hoặc thuốc giảm đau. Tuy nhiên, cần cân nhắc trước khi sử dụng chúng, vì liều lượng quá lớn có thể gây ra tác dụng phụ như đau bụng, buồn nôn và nguy cơ gây ra một số vấn đề về sức khỏe. Do đó, nếu bạn muốn sử dụng Capsaicin hoặc Capsaicinoid để giảm đau hoặc tăng cường sức khỏe, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi sử dụng.
Tóm lại
Vị cay của ớt là do sự hiện diện của chất Capsaicin và các chất liên quan. Capsaicin có tác dụng kích thích các thụ thể trên da và dây thần kinh để gửi tín hiệu đến não, gây ra cảm giác đau và nóng. Tuy nhiên, Capsaicin cũng có nhiều lợi ích cho sức khỏe, vì vậy nó được sử dụng trong các sản phẩm thực phẩm bổ sung và thuốc giảm đau. Tuy nhiên, cần cân nhắc và sử dụng chúng theo hướng dẫn của chuyên gia để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
Nguồn: tham khảo Internet.
